De Burgemeester de Wijslaan, die eerder Dwars-allée heette, verbindt de Zutphensestraat met de Engelenburgerlaan. Beide lanen zijn aan weerszijden omzoomd door een dubbele rij eikenbomen.
Aan de achterzijde van het pand op nummer 12 staan twee imposante rode beuken van ongeveer 165 jaar oud die koelte en schaduw geven, maar ook veel overlast door vallende takken, blad en vogelpoep. In de jaren tachtig was er een roekenkolonie in de eiken direct aan de voorzijde die de overlast vergrootte. Een creatieve oplossing werd gevonden in de vorm van een glazen afdak over de gehele breedte van het pand aan de achterzijde. Het smeedwerk is gemaakt door Marius ten Broek, nog steeds werkzaam als smid en fietsenmaker aan de Voorsterweg. Onder het afdak hangt een oude stallantaarn. Of de beuken ooit een grensafscheidende functie hebben gehad tussen de gronden van Assenrade en Engelenburg is onbekend.
In de eerste helft van de twintigste eeuw was aan de achterzijde van de tuinen van de huizen met nummers 14, 12 en 10 een bongerd van de familie Berendsen uit de Schoolstraat. Op de grens van nummer 10 en 12 stond het opslaghuisje voor het fruit. Toen de bongerd in 1965 werd verkocht aan de gemeente ontstond er speelveld voor de schoolkinderen. Het huisje is bewoond geweest en is later afgebroken. In die tijd keek je tot aan Huize Assenrade aan de Zutphensestraat en aan de voorzijde langs Klein Engelenburg tot aan het spoor.
Villa Medan
Het bouwjaar ligt waarschijnlijk rond 1895. Er zijn foto’s uit 1906 met de vermoedelijke toenmalige bewoners ervoor. Op de gevel staat “Villa Medan“, genoemd naar Medan op Sumatra. Waarschijnlijk waren de eerste bewoners oud-Indiëgangers, die in deze regio graag neerstreken.Vanaf ongeveer 1915 werd het pand dat toen Villa Anna heette, bewoond door dokter Bosman. Na deze kwam dokter Korteweg in 1940 en vervolgens dokter van Geuns in 1970 die er praktiseerde tot 2003 en er nog steeds woont.
De patiënten zaten op de trap
Dokter Korteweg, die er van 1940 tot 1970 praktijk hield, was ongeveer 2.10 m. lang en een markante persoonlijkheid, die in de oorlog bij het verzet betrokken was. De datum 23 september 1944 heeft in Brummen een dramatische lading: de Duitse bewakers van een truck vol Engelse krijgsgevangenen openden bij het Postkantoor in Brummen plotseling het vuur op de gevangenen. Daarbij zijn 7 doden en vele gewonden gevallen. Door het kalmerende optreden van dokter Korteweg kon erger worden voorkomen en werden de gewonden verzorgd.
Rond 1943 is er verbouwd zodat het huis voor combinatie van bewoning en artsenpraktijk beter geschikt werd. Voordien kwamen de patiënten binnen via de voordeur en zaten op de trap de dokter op te wachten. Het bureau van dokter Korteweg is blijven staan en later gebruikt door dokter van Geuns.
Privacy
Aan de noordkant is een wachtkamer met aparte ingang voor de patiënten aangebouwd. Er staan banken met biezen zittingen. De wachtkamer zat altijd vol omdat er een open spreekuur was. Na de komst van dokter van Geuns in 1970, werd een afspraakspreekuur ingevoerd middels penningen waarop de tijd stond waarop men werd verwacht. De penningen zaten in een bakje. Vaak was het een chaos daar “slimme” patiënten hun eigen tijd uitzochten waardoor de overige penningen op de grond terecht kwamen. De invoering van het telefonisch afspreken maakte hieraan een einde.
Ook werd veel aandacht besteed aan de privacy door het maken van dubbele deuren tussen privé en de wachtkamer.
En hoe is het nu….
De huidige bewoners zitten graag in de grote gezellige woonkeuken, met uitzicht op de tuin van onder de rode beuken. Ze genieten van het ruime huis met al z’n mogelijkheden. Boven de voordeur hebben door de jaren heen verschillende luifels gezeten. Achter het huis staat het oude bakhuisje, in de keuken zijn de originele witjes, servieskast en kastjes bewaard gebleven evenals de oude koperen waterpomp. Buiten is een oude waterput. Alle plafonds van de benedenkamers, de hal en de gang zijn van oorspronkelijk stukwerk voorzien. Ook de schouwen in de voorkamers zijn origineel evenals het deurbeslag en de paneeldeuren. De eet- en zitkamer worden gescheiden door schuifdeuren met glas in lood. In de vestibule zijn de wanden versierd met Jugendstil tegels van rond de eeuwwisseling. Boven is in een van de slaapkamers de oude wastafel nog in gebruik. Op de zolder zijn kasten omgebouwd tot bedsteden voor de vele kleinkinderen.
Verhalen van andere monumenten uit de gemeente Brummen vindt u hier.
Dit verhaal is ook opgenomen in het boek: “Een kijkje achter de deur van.. monumenten in de gemeente Brummen”.
